ေနာ္ေ၀းကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခြင့္ရၿပီ

14 ဇန္နဝါရီ 2012
ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္

ေနာ္ေ၀း ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ဖုိ႔ ပိတ္ဆုိ႔ထားတာကုိ အကန္႔အသတ္နဲ႔ ျပန္႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ ေနာ္ေ၀းအစုိးရက ဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ျမန္မာအစုိးရက လႊတ္ေပးလုိက္တဲ့အေပၚ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အျပဳသေဘာေဆာင္ တုံ႔ျပန္မႈေတြထဲက ေနာက္ဆုံး တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေနာက္ထပ္ အီးယူ အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ အျမင္ဆုံး ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆုကုိ ခ်ီးျမႇင့္လုိက္ပါတယ္။ အျပည့္စုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈတခ်ဳိ႕ကုိ အကန္႔အသတ္နဲ႔ ျပန္႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ အစုိးရအေနနဲ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တဲ့ အေၾကာင္း ေနာ္ေ၀း ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဇန္န၀ါရီလ ၁၄ ရက္ ေန႔စြဲနဲ႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္တာပါ။

ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔က ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တခ်ဳိ႕ ျပန္လႊတ္ေပးလုိက္တာ အပါအ၀င္ လြန္ခဲ့တဲ ၂ လေလာက္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္ေနတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈတခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကတည္းက ခ်မွတ္ထားခဲ့တဲ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈတခ်ဳိ႕ကုိ ႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဖေရာ္ဒါ အန္ဒါဆန္ (Frode Andersen) က ေျပာပါတယ္။

“ေနာ္ေ၀း ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈေတြမလုပ္ဖုိ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ဖုိ႔ ကန္႔သတ္ ထားတာေတြကုိ ျပန္႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ ေနာ္ေ၀းအစုိးရက ဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ ဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္တြန္းျခင္း မလုပ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံဟာ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံျဖစ္တာ နဲ႔အညီ အီးယူက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈေတြ ကုိေတာ့ ဆက္လက္ က်င့္သုံးသြားမွာပါ။”

အီးယူက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔အေရးမႈေတြကေတာ့ အရင္ စစ္အစုိးရမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ စစ္တပ္အရာရွိေတြနဲ႔ သူတုိ႔မိသားစု၀င္ေတြ၊ သူတုိ႔နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အသုိင္းအ၀ုိင္းတုိ႔အေပၚ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာ ပိတ္ပင္ထားတာနဲ႔ တျခား ဘ႑ာေငြေၾကး၊ စစ္လက္နက္နည္းပညာ တင္ပုိ႔ ေရာင္းခ်မႈ၊ သစ္ေတာထြက္ပစၥည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ လူထုကုိ ဖိႏွိပ္တဲ့ေနရာမွာ အသုံးျပဳမယ့္ ပစၥည္းကိရိယာေတြ မတင္ပုိ႔ရ စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

အခုေလ်ာ့ေပါ့ေပးလုိက္ၿပီ ဆုိေပမဲ့ အီးယူက ဆက္ၿပီး အေရးယူ ထားတာေတြနဲ႔အညီ ျဖစ္ဖုိ႔ေတာ့ လုိတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။

“ေနာ္ေ၀း ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ တာ၀န္သိစိတ္ဓါတ္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏုိင္သလုိ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ ခြင့္လည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အီးယူက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိေတာ့ အေလးထား လုိက္နာၾကဖုိ႔ေတာ့ လုိပါလိမ့္မယ္။”

တဘက္မွာ ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚေပးေနတဲ့ လူမႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြကုိ ဆက္လက္ ေထာက္ပံ့ေပးသြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ႏုိင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ အေထာက္အကူ ျပဳေစဖုိ႔နဲ႔ တျခား လူမႈေရးအရ အကူအညီ ေပး ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစဖုိ႔အတြက္ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္႐ုံး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဖြင့္မယ္လုိ႔ အီးယူ ေျပာ ခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ မိုက္ကယ္မန္း (Michael Mann) က ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇန္န၀ါရီလ ၅ ရက္ေန႔မွာ ေျပာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အီးယူ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ျပင္ႏုိင္ငံရဲ႕ အျမင့္ဆုံး Legion of Honor ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ဖုိ႔ ျပင္သစ္သမၼတ နီကိုလပ္စ္ ဆာကိုဇီ (Nicolas Sarkozy) ႐ုံးက ဆုံးျဖတ္လုိက္တဲ့ အေၾကာင္း ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ကာလအပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လြတ္ေျမာက္မႈ ရရွိေရးအတြက္ သတိၱရွိရွိ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ အျမင့္ဆုံး ဒီဆုကုိ ေပးအပ္တဲ့အေၾကာင္း အဲဒီ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကုိယ္က်ဳိးစြန္႔ လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့သူ တစ္ဦး ျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပင္သစ္က အခုမွ ဒီဆုေပးတာဟာ အရမ္းကုိ ေနာက္က်ေနတယ္လုိ႔ RSF နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႔က အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသဆုိင္ရာ တာ၀န္ခံ ဘန္ဂ်မင္အစ္ေမးလ္ (Benjamin Ismail) က ေျပာပါတယ္။

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီအေရး တုိက္ပြဲ၀င္ေနခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။ ျပင္သစ္အစုိးရက အခုမွ ဒီဆုကုိ ေပးတာဟာ က်ေနာ့္ ပုဂၢဳိလ္ တစ္ဦးတည္းအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ အရမ္းကုိ ေနာက္က်ေနပါၿပီဗ်ာ။”

ဒီ Legion of Honor ဆုကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ စေနေန႔က ေရာက္လာတဲ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အလန္ယူေပ (Alain Juppe) က တနဂၤေႏြေန႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါ ကုိယ္တုိင္ေပးအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အခ်ိန္မေရြး ေနာက္ျပန္လွည့္ သြားႏုိင္တာမုိ႔ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ဖုိ႔ လုိဦးမယ္လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။

“ျပင္သစ္အစုိးရက အနာဂတ္မွာ ဘယ္လုိ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္မယ္ ဆုိတာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အတိအက် မသိဘူး၊ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ RSF အေနနဲ႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာနဲ႔ တျခား ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနတာကုိ ႀကိဳဆုိပါတယ္။ အဲဒီလုိ တုိးတက္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္လုပ္ဖုိ႔အတြက္လည္း တုိက္တြန္းသြားမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ တဘက္ကလည္း အဲဒီ ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္မႈေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားမယ့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ဳိးေတြကုိ ေ၀ဖန္ ေထာက္ ျပ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

သူတုိ႔ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႔လုိ သတင္းနဲ႔ သတင္းသမားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အဖြဲ႔ေတြကုိ တုိင္းျပည္အတြင္း လာေရာက္ ေလ့လာခြင့္ ျပဳတာဟာလည္း စစ္မွန္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္တယ္ ဆုိတာကုိ ျပသရာ ေရာက္တာေၾကာင့္ ျမန္မာအစုိးရကက ခြင့္ျပဳရင္ သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကုိ ကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္ ေလ့လာလုိေၾကာင္း ဘန္ဂ် မင္က ေျပာပါတယ္။

Ref: ဗြီအုိေအ