ကင္တာနာႏွင့္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား ေတြ႕ဆုံ

ခင္ဦးသာ
August 8, 2012

ကမၻာ့ ကုလသမဂၢ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တာနာသည္ ထိုင္း-ျမန္ မာ နယ္စပ္ မဲေဆာက္ ၿမိဳ႕ ၌ ျမန္မာအဖြဲ႔ အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ၍ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာမ်ား၊ ရခိုင္ႏွင့္ကခ်င္ အေရးမ်ား ကုိ ယမန္ေန႔က ေဆြးေႏြးေၾကာင္း သိရသည္။

ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း(AAPP) ၊ ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္၊ ကရင္အမ်ဳိးသမီး အဖြဲ႔၊ က ရင္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္း ကြန္ရက္(ND-Burma)၊ ပေလာင္လူငယ္အဖြဲ႔၊ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တ ေလွ်ာက္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး ညြန္႔ေပါင္း အဖြဲ႔(TBBC) စသည့္အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ မ်ား ကို မစၥတာ ကင္တာနာႏွင့္ ေဆြးေႏြးၾကသည္ဟု တက္ေရာက္သူမ်ား က ေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား၊ ေျမသိမ္းယာသိမ္း၊ နယ္စပ္ေဒသရွိ ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ရင္း ျပန္ႏိုင္ေရး စသည့္ အေၾကာင္း အရာမ်ားကုိလည္း ေဆြးေႏြးၾကေၾကာင္း AAPP ၏ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး ဦးဘိုၾကည္ က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။

၎က“က်ေနာ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအေၾကာင္း၊ ကခ်င္နဲ႔ ရခိုင္ဘက္မွာျဖစ္ေနတဲ့ အဖမ္းအဆီးေတြအေၾကာင္း၊ ေနာက္ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ေနတဲ့ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရတဲ့အေၾကာင္းေတြ ေျပာျဖစ္တယ္”ဟု ဆို သည္။

လက္ရွိတြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၄၄၂ ဦး ရွိေသးေၾကာင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္လည္း ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ရွိေနၿပီး ရခိုင္ေဒသတြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ၎တို႔၏ အျမင္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း ဦးဘိုၾကည္ က ဆက္ေျပာသည္။

မစၥတာ ကင္တာနာသည္ အင္းစိန္ အက်ဥ္းေထာင္မွ အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး ရခိုင္ေဒသတြင္း ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ကခ်င္
ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ပဋိပကၡမ်ား အေပၚ စိုးရိမ္သည့္ အေျခအေနမ်ားကုိ အက်ယ္တ၀င့္ရွင္းျပသည့္အျပင္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ား တိုးတက္မႈ ရွိမရွိတို႔ကုိ ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ တခ်ဳိ႕ရွိသည္ မွန္ေသာ္လည္း ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္မသြား
ႏိုင္ဟု ယံုၾကည္၍ မရေသးေၾကာင္း၊ လယ္ယာေျမ သိမ္းယူမႈေၾကာင့္ ဆႏၵျပသည့္လယ္သမားမ်ား အဖမ္းခံေနရျခင္း၊ အလုပ္ သမား အခြင့္အေရး ေတာင္းဆိုသူ အလုပ္သမားတခ်ဳိ႕ အလုပ္ထုတ္ခံရျခင္း စသည္မ်ား ရွိေနေသးသည္ဟု ရွင္းျပ ေဆြးေႏြး ခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ေပါင္းစု(FDB) မွ ေဒါက္တာ ႏိုင္ေအာင္ က ေျပာျပသည္။

“အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဟာလည္းပဲ တကယ္ျဖစ္မျဖစ္၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိမရွိ ဆိုတာကုိ အရပ္ သား အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ လိုသလို သမာသမတ္က်တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔ေတြ ကလည္းပဲ ေစာင့္ၾကည့္သင့္တယ္ ဆိုတာကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။

နယ္စပ္ေဒသမ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ရင္း ျပန္မည္ဆိုပါက ႏိုင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီမႈ ရယူကာ ၎တို႔၏ ဆႏၵ သေဘာ ထားကုိ ေမးျမန္းၿပီးမွ ျပန္ပို႔ေပးရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္းလည္း ေဒါက္တာ ႏိုင္ေအာင္ က ေျပာဆိုသည္။

ကရင္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ တာ၀န္ခံ ေစာအဲလ္ဘတ္ ကလည္း အစိုးရသည္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကုိ တဘက္တြင္ လုပ္ေဆာင္ ေနေသာ္လည္း အျခားတဘက္၌ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ဆင္ႏႊဲေနေၾကာင္းႏွင့္ ေျမျမွဳပ္မိုင္းအေရးကုိ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။

“လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ ပုံစံက ၂၀၁၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပုံစံ ေျပာင္းသြားတယ္၊ အရင္ကဆိုရင္ ရြာသားေတြကို ဖမ္းဆီး တာ၊ ရိကၡာပို႔ဖို႔ တရြာက ၂၀၊ ၃၀ ေပၚတာဆြဲတာေတြ လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ အခု အပစ္ရပ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ရြာသားေတြ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ကားေတြ၊ ဆိုင္ကယ္ေတြ၊ ေထာ္လာဂ်ီ ေတြကုိ ရိကၡာ ပို႔တဲ့ ေနရာမွာ သုံးေနတယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။

စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား၏ လယ္ယာေျမမ်ားကုိ အစိုးရက စီးပြားေရး ကုမၸဏီမ်ားထံ ေရာင္းခ်ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ အာမခံခ်က္ႏွင့္ လုံၿခဳံမႈလည္း မရွိေသးေၾကာင္း ေစာအဲလ္ဘတ္ က ေျပာဆိုသည္။

မစၥတာ ကင္တာနာသည္ ရခိုင္ေဒသတြင္း ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေလ့ လာ စုံစမ္းရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ တပတ္ခန္႔ ခရီးသြားေရာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ မဲေဆာက္၌ ျမန္မာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။

၎၏ ဇူလိုင္ ၃၁ ႏွင့္ ၾသဂုတ္ ၁ ရက္ ရခိုင္ေဒသ ခရီးစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ တဘက္သတ္ ဆန္သည္ဟု ရခိုင္ေဒသခံမ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔မ်ား၊ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ႏွင့္ ၈၈ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ဦးကိုကိုႀကီး တို႔ကလည္း ေ၀ဖန္ထားၾက သည့္ အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔ကလည္း ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပထားသည္။

ရခိုင္ေဒသတြင္း ခရီးစဥ္မ်ားကုိ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက စီစဥ္ေပးၿပီး ၎ေတြ႔လိုသူမ်ား အားလုံးႏွင့္ေတြ႔
ဆုံေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ျပည္နယ္ အစိုးရႏွင့္ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈ၊ ေမးျမန္းမႈ လုံး၀ မရွိခဲ့ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ဥပေဒခ်ဳပ္ႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရ၏ သတင္းျပန္ၾကားေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးလွသိန္း က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။

“က်ေနာ္ ကိုယ္တိုင္လည္း လိုက္ပါၿပီး ေတြ႔ခ်င္သူေတြနဲ႔ေတြ႔ ေပးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အစိုးရအဖြဲ႔ကုိ ေမးျမန္းတာ ဘာမွ မရွိဘူး၊
က်ေနာ္တို႔က ဘာမွ ရွင္းျပဖို႔ အခြင့္အေရးေပးတာမ်ဳိး မရွိဘူး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ တေယာက္အေနနဲ႔ ဒီလို မလုပ္ သင့္ဘူးလို႔ ယူဆတယ္”ဟု ၎ က ဆိုသည္။

မစၥတာ ကင္တာနာ သည္ ရခိုင္ေဒသမွ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ စစ္ေတြ ခရီးစဥ္ အတြင္း အစၥလမ္ဘာသာေရး ေခါင္း ေဆာင္ မ်ား၊ ဘဂၤါလီ လူမ်ဳိး ဒုကၡသည္မ်ား ႏွင့္သာ သီးသန္႔ေတြဆုံ ေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားေၾကာင္း သိရသည္။

ရခိုင္ေဒသတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လြတ္လပ္သည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ျမန္မာ အစိုးရကို တိုက္တြန္းေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မထြက္ခြာမီ ရန္ကုန္ေလဆိပ္၌ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ မစၥတာ ကင္တာနာက ေျပာ ဆိုခဲ့ေသးသည္။ ၎သည္ ဇူလိုင္ ၃၀ ရက္မွ ၾသဂုတ္ ၄ ရက္အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

Ref: ဧရာ၀တီ