သစ္တင္ပို႔မႈ တားဆီးဖို႔ ခိုင္မာတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈ လိုအပ္

ဝီလ်ံဘြတ္
November 22, 2012

ႏိုင္ငံပိုင္သစ္ေတာေတြနဲ႔ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ေတြ ေသေၾကပ်က္စီးတာကို ရပ္တန္႔ေစဖို႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ သစ္တင္ပို႔မႈ လံုးဝတားျမစ္ သြားမယ္ဆိုတဲ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္ကုိ သစ္ေတာထိန္းသိမ္းသူေတြက ႀကိဳဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ပရိေဘာဂစက္႐ံုေတြဆီ တင္သြင္းဖို႔နဲ႔ ႐ိုးရာေဆးဝါးေစ်းကြက္ေတြအတြက္ သစ္ခုိး ထုတ္တာေတြကိုေတာ့ တားဆီးဖို႔ခက္လိမ့္မယ္လို႔ သူတို႔က ဆိုပါတယ္။

က်န္ေနေသးတဲ့ သစ္ေတာေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔နဲ႔ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ သစ္မာတင္ပို႔မႈေစ်းကြက္ ဖြ႔ံၿဖိဳးလာေစဖို႔အတြက္ သစ္တင္ပို႔တာေတြကို တားျမစ္မႈတရပ္ ျပဌာန္းထားတယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရက အခိုင္အမာ ေျပာဆိုပါတယ္။ ဥေရာပ သစ္ေတာ အင္စတီက်ဴ (Euopean Forest Institute – EFI) ရဲ႕အဆိုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို သစ္တင္ပို႔ကေန ရခဲ့တာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေလာေလာဆယ္ ကမာၻေပၚမွာ ကၽြန္းသစ္အမ်ားဆံုး တင္ပို႔တဲ့ ႏိုင္ငံတခုျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ လိုတာထက္ပိုေနတဲ့ တရားဝင္ သစ္ခုတ္မႈ၊ တရားမဝင္ သစ္ထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ ထင္းေလာင္စာအတြက္ သစ္ခုတ္တာ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္း မီး႐ိႈ႕တာေတြရဲ႕ ေပါင္းစပ္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြက ႀကီးမားလွတယ္လို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ (Natural Resources and Environment Conservation Committee – NRECC) က ေျပာပါတယ္။

ျပႆနာက ဘာလဲဆိုေတာ့ ၂၀ ရာစု အေစာပိုင္းထက္ဝက္က ျမန္မာျပည္မွာ ျမင့္ျမင့္မားမားထားရွိခဲ့တဲ့ သစ္ေတာစီမံမႈဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြဟာ ႏွစ္ ၅၀ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအတြင္းမွာ တျဖည္းျဖည္း ပ်က္စီးယိုယြင္းသြားတာပါပဲ။

သစ္ေတာက႑နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ မျပည့္စံုတဲ့အျပင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈကလည္း ည့ံဖ်င္းတာမို႔ လက္ရွိ ျမန္မာ့သစ္ လုပ္ ငန္းအေပၚ ေသေသခ်ာခ်ာ အကဲျဖတ္ဖို႔ ခက္တယ္လို႔ သစ္ေတာဆိုင္ရာ ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြနဲ႔ အစိုးရ မဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း NGO ေတြက ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ အမ်ိဳးသားစီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ၀န္ႀကီးဌာနေအာက္မွာရွိတဲ့ ဗဟုိစာရင္းဇယားအဖြဲ႔ (Central Statistical Organization) အဆိုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာ သစ္တန္ခ်ိန္ ၈၆၄၀၀၀ မက္ထရစ္တန္ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔ၿပီး အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၆၀၀ ေက်ာ္ တရားဝင္ရရွိခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သစ္အမ်ားဆံုး ဝယ္ယူတာက အိႏၵိယႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး ဂ်ပန္နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေတြကလည္း ျမန္မာ့သစ္ေတာ တင္ပို႔ရာ အဓိက ေစ်းကြက္ေတြပါ။

ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းေတြကေန သေဘၤာနဲ႔တင္ၿပီးပို႔တဲ့ သစ္ေတြအကုန္လံုးကို အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ့သစ္လုပ္ငန္း (Myanmar Timber Enterprise – MTE) က ခြင့္ျပဳခ်က္တံဆိပ္႐ိုက္ၿပီး တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီပို႔တာေတြထဲက ျဖတ္ ေတာက္ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး တရားမဝင္ ပို႔တာေတြလည္းရွိႏိုင္တယ္လို႔ မၾကာေသးခင္က ထုတ္ျပန္တဲ့ EFI ရဲ႕ ေလ့လာခ်က္ထဲမွာ ေရးသားထားပါတယ္။

“ျမန္မာ့သစ္ေတာထြက္ပစၥည္း ကုန္သြယ္မႈဆိုင္ရာ ကိန္းဂဏန္းမ်ားမွာ ယံုၾကည္အားထား၍ မရေပ။ မၾကာခဏဆိုသလို ေရွ႕ေနာက္မညီ ျဖစ္ေလ့ရွိသည့္ ယင္းကိန္းဂဏန္းမ်ားတြင္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ကုန္သြယ္မႈ အပါအဝင္ တရားမဝင္တင္ပို႔မႈမ်ား ပါဝင္ျခင္းမရွိသည့္အျပင္ ၿပီးခဲ့သည့္ကာလမ်ား၌ အဆိုပါ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ကုန္သြယ္မႈမွာ အထူးသျဖင့္ ယူနန္ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့သည္” လို႔ EFI အစီရင္ခံစာက ဆိုပါတယ္။

ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ သက္ေသ (Global Wintess) NGO အဖြဲ႔ကေတာ့ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို တရားမဝင္ သစ္တင္ပို႔မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ခဲ့ၿပီး အဲ့ဒီႏွစ္မွာ အနည္းဆံုး သစ္ ကုဗမီတာ ၁ သန္း ပို႔ခဲ့တယ္လို႔ တြက္ခ်က္ ထားပါတယ္။

MTE ဟာ အရင္စစ္အစိုးရနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေတြရွိတာမို႔ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း (Myanmar Oil & Gas Enterprise – MOGE) လိုပဲ အမည္းစက္ထင္ေနတာပါ။ မက္စ္ျမန္မာ၊ ထူးနဲ႔ ေအးရွားေဝါလ္ အပါအဝင္ လူသိမ်ားတဲ့ ခ႐ိုနီကုမၸဏီေတြဟာ MTE ရဲ႕ သစ္ထုတ္စာခ်ဳပ္ေတြ ပိုင္ထားၾကတယ္လို႔ EFI အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

“မထိန္းႏိုင္သိမ္းမႏိုင္ ျဖစ္ေနတဲ့ သစ္ေတာလုပ္ငန္း၊ သတၱဳတူးေဖာ္ျခင္းလုပ္ငန္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းေတြက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အရည္အေသြးကို နိမ့္က်ေစၿပီး ေဂဟစနစ္ေတြကိုလည္း တိုက္႐ိုက္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးေစတယ္” လို႔ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ဇီ၀မ်ဳိးစံု မ်ဳိးကြဲႏွင့္ သဘာ၀ ထိန္းသိမ္းေရးအသင္း (Biodiversity and Nature Conservation Association – BANCA) က သတိေပးပါတယ္။

“အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္းေတြအတြက္ သဘာဝ အရင္းအျမစ္ေတြအေပၚ အမ်ားဆံုး မွီခိုေနရတဲ့ ျပည္သူေတြဟာ ေရႀကီးတာ၊ မိုးေခါင္တာနဲ႔ ေျမၿပိဳတာစတဲ့ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ၾကရတဲ့အျပင္ သူတို႔ေတြဟာ သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္ေတြကိုလည္း တျခားလူေတြထက္ပိုၿပီး ခံရႏိုင္ပါတယ္” လို႔ BANCA က ဆိုပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ လက္ရွိ သစ္ေတာ ဘယ္ေလာက္ရွိေနေသးတယ္ ဆိုတာကိုေတာင္ ဘယ္သူမွ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိ ပါဘူး။ ႏိုင္ငံအက်ယ္အဝန္းရဲ႕ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ကို သစ္ေတာေတြက ဖံုးလႊမ္းထားတယ္လို႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တုန္းက ခန္႔မွန္းခဲ့ဖူး ပါတယ္။ တခါ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေလ့လာမႈ ၂ ခု (တခုကို ထင္ရွားတဲ့ Science မဂၢဇင္းက လုပ္တာျဖစ္ၿပီး အျခားတခုကိုေတာ့ ကုလသမဂၢက လုပ္တာပါ) ကလည္း အက်ယ္အဝန္းရဲ႕ အနည္းဆံုး ၄၆ နဲ႔ ၄၈ ရာခုိုင္ႏႈန္းၾကား သစ္ေတာေတြ ဖံုးလႊမ္းေနတယ္လို႔ ဆိုျပန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ NRECC အတြင္းေရးမႉး ဦးသိန္းလြင္ကေတာ့ ၂၄ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရွိတယ္လို႔ ၾသဂုတ္လမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာျပည္မွာ အနည္းဆံုး သန္း ၃၀ ေလာက္ရွိတဲ့ ေက်းလက္ေနလူဦးေရရဲ႕ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဝန္းက်င္ဟာ “၄င္း တို႔၏ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအတြက္ သစ္ေတာမ်ားအေပၚ ႀကီးႀကီးမားမား မွီခိုေနၾကရသည္” လို႔ ကမာၻ႔ စားနပ္ရိကၡာအဖြဲ႔ရဲ႕ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာအရ သိရပါတယ္။ လူ ၅ သိန္းက သူတို႔အလုပ္အတြက္ သစ္ေတာေတြ အေပၚ မွီခိုေနၾကရတာတဲ့။

“ေဒသခံျပည္သူေတြဟာ သဘာဝ သယံဇာတေတြအေပၚမွာ ျမင့္ျမင့္မားမား မွီခိုေနရေပမယ့္ ႏိုင္ငံထဲမွာရွိတဲ့ တားျမစ္ ဧရိယာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်တဲ့အပိုင္းမွာ ပါဝင္ခြင့္မရဘဲ ခ်န္ထားခံေနၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေျခအေနက ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေတာ့ ေျပာင္းေနပါၿပီ” လို႔ ႏိုင္ငံတကာ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္နဲ႔ သစ္ေတာ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးဆိုင္ရာ NGO အဖြဲ႔တခုျဖစ္တဲ့ Fauna and Flora International (FFI) က ဆုိပါတယ္။

“သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ (Envioronmental Governance) နဲ႔ လူသားေတြရဲ႕ ဖူလံုေရးကိစၥရပ္ေတြကို ကိုယ္တြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ေအာက္ေျခအဖြဲ႔အစည္းေတြ ထူေထာင္ေနၾကပါၿပီ” လို႔လည္း FFI က ေျပာပါတယ္။

FFI ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ စီမံခန္႔ခြဲမႈနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြမွာ တိုးတက္မႈရွိလာေစဖို႔ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ အတူတြဲၿပီး ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ NGO ပါ။ FFI ရဲ႕ လုပ္ငန္းညွိႏႈိင္းေရးမႉး တေယာက္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ တာဝန္ေပးထားပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ကေတာင္ အဲဒီ FFI ကိုယ္စားလွယ္က အစိုးရရဲ႕ သစ္ေတာအရာရွိေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။

“သစ္ေတာဌာနအေနနဲ႔ ေလးေလးနက္နက္ အေျပာင္းအလဲေတြလုပ္ဖို႔ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္ ကိုယ္ေတြ႔ႀကံဳခဲ့တာပါ။ အဲဒီ အေျပာင္းအလဲေတြထဲက သစ္ေတာဥပေဒ ပီပီျပင္ျပင္ အားေကာင္းလာေစေရး၊ သစ္ေတာ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈေတြအျပင္ ေရတည္တည္တ့ံမယ့္ သစ္ေတာစီမံခန္႔ခြဲမႈဆိုင္ရာနဲ႔ သစ္ေတာက႑မွာ ေဒသခံျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ အခုထက္ ပိုက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လာႏိုင္ေရး စတာေတြကို လႊမ္းၿခံဳသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ FFI လုပ္ငန္းညွိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ေရးမႉး ဖရန္႔ခ္ မြမ္ဘာ့ဂ္ (Frank Momberg) က ေျပာပါတယ္။

“သစ္တင္ပို႔မႈ တားျမစ္ခ်က္ေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ တရားမဝင္ သစ္ထုတ္ေနတာေတြ ရပ္တန္႔သြားေစဖို႔ ေဆာင္ ရြက္ တဲ့ အေပၚ သိပ္ေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ သစ္ထုတ္လုပ္မႈ အားလံုးဟာ တရားမဝင္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ ဥပေဒအေျခခံကို ဒီတားျမစ္ခ်က္ထဲမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထည့္သြင္းထားလို႔ပါပဲ။ အခုလို တားျမစ္မႈေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက တရားမဝင္ သစ္ထုတ္ေနတာေတြ ေလ်ာ့သြားမယ္လ႔ို ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” လို႔လည္း သူက ဆိုပါတယ္။

“သစ္တင္ပို႔မႈ တားျမစ္ခ်က္အသစ္ တရားဝင္ မျဖစ္ေသးခင္ အခ်ိန္အထိ အေရးတႀကီး ေဆာင္ရြက္စရာေတြကေတာ့ သစ္ေတာ ဥပေဒ ပီပီျပင္ျပင္ျဖစ္လာေရး၊ သစ္ေတာ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈမူဝါဒေတြ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ ပိုေကာင္းလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေရးပါပဲ” လို႔လည္း သူက ျဖည့္ေျပာပါေသးတယ္။

ကမာၻေပၚက ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေနတဲ့ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ကိန္းဘရစ္ခ်္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ FFI က ျမန္မာျပည္မွာ မပ်က္မယြင္း ရွိေနေသးတဲ့ သစ္ေတာနယ္ပယ္ ႀကီးႀကီးမားမားရွိေနၿပီး အဲဒီသစ္ေတာေတြဟာ ေဂဟစနစ္ေတြ ႂကြယ္ႂကြယ္ဝဝ တည္ရွိေနရာ ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ တိုင္းျပည္က ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး အထီးက်န္ ျဖစ္ခဲ့တာမို႔ တခ်ိဳ႕သစ္ေတာေတြဆိုရင္ အေနာက္ တိုင္း သုေတသီေတြက အခုမွ ရွာေတြ႔တာလို႔လည္း FFI က ေျပာပါတယ္။

FFI ဟာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္က ရွားပါး ေမ်ာက္ႏွာလန္ (Snub-Nosed Monkey) မ်ိဳး ရွာေဖြေတြ႔ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းမွာ ဦးေဆာင္ ပါဝင္ ခဲ့တာပါ။ ပထဝီအေနအထားအရ မဲေခါင္နဲ႔ သံလြင္ျမစ္ေတြၾကားမွာ အထီးက်န္ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီေမ်ာက္မ်ိဳးဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာေလာက္ပဲ ရွိတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။

တကယ္ေကာင္းမြန္ျပည့္စံုၿပီး အဂတိလိုက္စားမႈမရွိတဲ့ သစ္ေတာ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္မႈ စနစ္ မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာ့သစ္ေတာေတြဟာ အာရွ ႐ိုးရာ ေဆးဝါးေစ်းကြက္ကို အေထာက္အပ့ံျဖစ္ေစမယ့္ ေဒသတြင္း ရွားပါးတိရစာၦန္နဲ႔ သစ္ပင္ေတြ ကုန္သြယ္မႈမွာ သားေကာင္ ျဖစ္သြားႏို္င္ေျခရွိပါတယ္။

အဲဒီ့ကုန္သြယ္မႈဟာ တႏွစ္ကို ေဒၚလာ သန္းရာနဲ႔ခ်ီၿပီး တန္ဖိုးရွိတယ္လို႔ ကမာၻ႔ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (World Wildlife Fund – WWF) က ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

တျခား အဖြဲ႔အစည္းေတြကေတာ့ WWF က ခန္႔မွန္းတဲ့တန္ဖိုးထက္ ပိုျမင့္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ “စနစ္တက် စုစည္းထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္အဖြဲ႔ေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ တရားမဝင္ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ ကုန္သြယ္မႈ တန္ဖိုးဟာ ႏွစ္စဥ္ ေဒၚလာ ၁၀ ဘီလီယံနဲ႔ ၂၀ ဘီလီယံၾကားမွာ ရွိတယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူတခ်ိဳ႕က ခန္႔မွန္းပါတယ္” လို႔ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ ကုန္သြယ္မႈဆန္႔က်င္ေရး NGO (Freeland Foundation) က ေျပာပါတယ္။

“မ်ိဳးျပဳန္းမယ့္ အႏၲရာယ္ရွိေနတဲ့ တိရစာၦန္မ်ိဳးစိတ္ေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ႏိုင္ငံအလိုက္ေရာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေတြပါ ရွိေနေပမယ့္ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ မ်ိဳးစိတ္အားလံုးနီးပါးဟာ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကား ခံေနရပါတယ္။ ေၾကာင္ႀကီးေတြ၊ သင္းေခြခ်ပ္ေတြ၊ ငွက္ေတြ၊ ဆင္စြယ္နဲ႔ ခိုးထုတ္တဲ့သစ္ေတြကို အႀကီးအက်ယ္ တရားမဝင္ ကုန္သြယ္မ ျပဳေနၾကပါတယ္။ ဒီတရားမဝင္ ကုန္သြယ္မႈကလည္း ႐ိုးရာေဆးဝါးေတြ ေဖာ္စပ္ရာမွာ လိုအပ္တဲ့ ရွားပါးသစ္ပင္ေတြ၊ အ႐ိုးေတြ၊ အေၾကးခြံေတြနဲ႔ တျခားအရာေတြ လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေနရတာပါ” လို႔ Freeland Foundation က ဆိုပါတယ္။

Ref: ဧရာ၀တီ