ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒကို သူတို႔ ဘယ္လို သံုးသပ္ၾကလဲ

ခင္မ်ဳိးသြယ္
ႏုိဝင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ္


ျပည္ပႏွင့္ ျပည္တြင္း ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ဆြဲေဆာင္မႈတရပ္ ျဖစ္ေစရမည့္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒကို ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ျပ႒ာန္းလိုက္ၿပီ ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ ဥပေဒပါ ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရး ကုမၸဏီႀကီးမ်ား ဝင္ေရာက္လာေစႏိုင္မည့္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ျပည္တြင္း စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ကာကြယ္မႈျပဳေစသည့္ အခ်က္မ်ား စသည္တို႔ကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ မဇၥ်ိမက ေတြ႔ဆံု၍ မဇၩိမက သေဘာထား ေမးျမန္းသည္။

ကုန္သည္စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးလွေမာင္ေရႊ…

“ဒါေတြ စဥ္းစားၾကမွာပါ”

“ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီေတြ ဝင္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အၿပိဳင္ စဥ္းစားႏိုင္တဲ့ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြထက္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြ သာႏိုင္မလဲ။ ကမ္းလြန္ လုပ္ကြက္ ဓါတ္ေငြ႔တူးေဖာ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြဆိုရင္ လာအိုတို႔၊ ကေမၻာဒီယားတို႔မွာ မရွိဘူး။ ဒီက႑ဟာ အဲဒီႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ယွဥ္စရာ မလုိဘူး။ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြထက္ အားသာခ်က္ မရွိလည္း ဝင္ေရာက္ လုပ္ ကိုင္ၾကမွာပဲ။

“အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းလိုဟာမ်ဳိးက်ေတာ့ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ယွဥ္ရမယ့္ သေဘာ ရွိတယ္။ လုပ္အားခ၊ ဥပေဒ အရ ဘယ္ ေလာက္ အကာအကြယ္ေပးထားသလဲ။ ျငင္းပြားမႈေတြ ျဖစ္လာရင္ ဘယ္လို ရပ္တည္ခ်က္ေပးမလဲ။ သန္း ၆ဝ ဆိုတဲ့ လူဦးေရ ကလည္း သိပ္မေသးတဲ့ ေစ်းကြက္ဆိုေတာ့ ဒါေတြအားလံုး ေလ့လာၿပီးမွ လာၾကမွပါ။

“ဥပေဒ ထြက္ၿပီးရင္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ ျပင္ဆင္မႈေတြ၊ တည္ေဆာက္မႈေတြ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံျခားသား ကေတာ့ နည္းပေဒ ဆက္ထြက္တဲ့အထိ ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

“က႑အလိုက္ စဥ္းစားပံုရတယ္”

“အခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီေတြက်ေတာ့ က႑အလိုက္ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ၾကပံု ေပၚတယ္။ Pepsi ကုမၸဏီဆို လူဦးေရ သန္း ၆ဝ ရွိတဲ့ ေစ်းကြက္ကို ၾကည့္ၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ပံုရတယ္။ သူ႔ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခိုင္မာေစဖို႔ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒက တြန္း အားေပးသလို ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

“ဂ်ပန္ကုမၸဏီေတြက်ေတာ့လည္း အထူးစီးပြားေရးဇုန္ (SEZ) မွာ လုပ္ကိုင္မယ့္အဖြဲ႔က ၄၉-၅၁ မူနဲ႔ လုိက္ခံဖို႔ အစကတည္းက ဆံုးျဖတ္ထားပံုရတယ္” ဟု ဆိုသည္။

“႐ႈေထာင့္ ႏွစ္ခုက ၾကည့္သင့္”

“ကားစက္႐ံုလိုဟာမ်ဳိးမွာ ၁ဝဝ% ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွ အပ အမ်ားစုနဲ႔ဆိုင္တဲ့ လယ္ယာနဲ႔ သားငါးက႑ေတြမွာ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီေတြကို ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္။ ဒါကလည္း ႏိုင္ငံသားေတြကို တစိတ္တပိုင္း ကာကြယ္ေပးတဲ့ သေဘာပါ။

“တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြက်ေတာ့လည္း ႐ႈေထာင့္ ႏွစ္ခုက ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ ဦးနာေအာက္နဲ႔ ဧရာဝတီ သေဘၤာ အၿပိဳင္ ေျပးဆြဲတဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္ မႈမွာ အမ်ဳိးသားေရးအေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ ဦးနာေအာက္ကို အားေပးသင့္တယ္။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး စနစ္နဲ႔ ၾကည့္ရင္ ဝန္ေဆာင္မႈ သာတဲ့သူကို စားသံုးသူက ေရြးခ်ယ္သင့္တယ္” ဟု ကုန္သည္စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးလွေမာင္ေရႊ က ျမင္သည္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ ေရထြက္ကုန္ အမ်ားဆံုး တင္ပို႔ေနသူ ဦးထြန္းေအး…

“စည္းကမ္းတက် ျဖစ္ဖို႔လို”

“အဲဒီဥပေဒမွာ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ လုပ္ႏိုင္ ကိုင္ႏိုင္ေအာင္ ေျဖေလွ်ာ့ပံ့ပိုးမႈေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ေပးထားတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ မွာ တရားမဝင္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကို ဥပေဒအတိုင္း တရားဝင္ လုပ္ကိုင္လာသင့္ ပါၿပီ။ FDI ဥပေဒက အခုဝင္လာ မယ့္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ၊ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြကို စည္းကမ္းတက် ျဖစ္ေအာင္ က်ပ္မတ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။

“ဝင္လာမယ့္ ႏိုင္ငံျခားရင္း ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြကလည္း ႏိုင္ငံတကာမွာ ႏွံႏွံစပ္စပ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ဖူးတဲ့ သူေတြပဲ ဝင္လာမွာ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အစီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို နားလည္တတ္ကၽြမ္းၿပီးသားပါ။ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ FDI ကို လက္တလံုးျခားလုပ္ၿပီး ေဘာင္ဝင္ေအာင္ လုပ္တာမ်ဳိးတို႔၊ ေက်ာ္လုပ္တာမ်ဳိးတို႔ ပါလာမွာ ပဲ။ အဲဒီလို လူေတြအတြက္ ဥပေဒနဲ႔ ေသြဖည္မသြားရေအာင္ အစိုးရပိုင္းက ေသခ်ာၾကပ္မတ္ဖို႔ လိုပါတယ္”ဟု ဆိုသည္။

ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီေတြ အလြယ္ဝင္လာႏိုင္ေအာင္

“စက္မႈဇုန္ေတြမွာ ႏိုင္ငံျခားသား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ခ်င္ေလာက္ေအာင္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျဖည့္ဆည္း ထားတာ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ စက္မႈဇုန္တခုရဲ႕ အဓိကအဂၤါရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ လမ္း၊ မီးေရ ဆက္သြယ္ေရး စတဲ့ Infrastructure ေတြသာ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနရင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္နံသူေတြ အလြယ္တကူ ဝင္လာႏုိင္ပါတယ္ အခုျဖစ္ေနတာက စက္မႈဇုန္ ေဖာ္ၿပီးတာနဲ႔ လမ္းက ပ်က္ၿပီ။ ေရဆိုးစြန္႔တဲ့စနစ္ကို လုပ္တဲ့ စက္႐ံုက လုပ္၊ မလုပ္တဲ့ စက္႐ံုက စက္႐ံုကမလုပ္။ ေရေျမာင္းေတြ စီးဆင္းမႈ ကလည္း စနစ္တက်လုပ္ထားတာ မေတြ႔ရဘူး။ ေရဆိုးစြန္႔ပစ္တဲ့ ကိစၥကို စက္႐ံုတ႐ံုခ်င္းစီက လုပ္ရင္ကုန္က်စရိတ္ သိပ္မ်ားတယ္။ ဇုန္ၾကီးတခုလံုးအတြက္ စက္မႈဇုန္ေဆာက္က တည္းက ထည့္သြင္းတည္ေဆာက္ဖို႔ လိုပါတယ္” ဟု အၾကံျပဳ ေျပာဆိုသြားသည္။

ျပည္ပ ေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းမ်ား တင္သြင္းေနသူ ဦးကိုကိုေထြး...

“ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ အေပၚမွာ အမ်ားႀကီး မူတည္သြားႏုိင္တယ္”

“ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြထဲက အခန္း (၅) မွာပါတဲ့ ‘ႏိုင္ငံျခားသားသည္ တားျမစ္သည့္ လုပ္ငန္း၊ ကန္႔သတ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ႏိုင္ငံသားႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္လိုပါက ႏိုင္ငံျခား မတည္ေငြရင္း အခ်ိဳးကို နည္းဥပေဒျဖင့္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ အခ်ဳိးအတိုင္း အဆိုျပဳႏိုင္သည္’ လို႔ ပါလာတဲ့အတြက္ အဓိက ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ရဲ႕ သေဘာထားအေပၚမွာ အမ်ားၾကီး မူတည္သြားႏိုင္ပါတယ္

ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ႔ ဥပေဒ အခန္း (၆) မွာလည္း

‘ရင္းႏွီးျမႇဳပ္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဤ ဥပေဒပါလုပ္ငန္း တာဝန္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ပုဂၢိဳလ္တဦးအား ဥကၠ႒ အျဖစ္လည္းေကာင္း’ လို႔ ပါရွိလာတဲ့ အခ်က္က သင့္ေတာ္ပါတယ္။ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္ဟာ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို ဦးေဆာင္မယ့္ သူလည္း ျဖစ္တယ္။ သူရဲ႕ သေဘာထားနဲ႔လည္း လုပ္ငန္းေတြကို ဆံုးျဖတ္ ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္တယ္။

“ရင္းႏွီးျမႇဳပ္မႈေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ဟာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ တခုတည္း မဟုတ္ဘဲ၊ ႏိုင္ငံသား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ (သို႔မဟုတ္) တိုင္းရင္းသား လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔လည္း သက္ဆိုင္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိး ျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ေရြးခ်ယ္ ရာမွာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို အမွန္တကယ္ အက်ဳိးရွိႏိုင္မႈကို တြက္ဆႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိး ျစဖ္သင့္ပါတယ္” ဟု ေျပာဆိုသည္။

ကိုရီးယားႏိုင္ငံသို႔ ျမန္မာထီးမ်ား ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ေနသူ ဦးသန္းလြင္…

“အခုထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ဥပေဒဟာ လုပ္သာ - ကုိင္သာရွိတဲ့ ဥပေဒပါ။ ျပည္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္ေရာ၊ ျပည္ပလုပ္ငန္းရွင္ေတြပါ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ လုပ္သာကိုင္သာႏိုင္ပါတယ္။ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစု စိုးရိမ္သလုိ စိတ္ပူစရာ သိပ္မရွိပါဘူး။ ျပည္တြင္းကုမၸဏီေတြကို ထုိက္သင့္သေလာက္ အကာအကြယ္ ေပးထားပါတယ္။ တခုပဲရွိတယ္ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြကို ျပည့္စံုေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ပဲ လုိပါတယ္။

“မၾကာခင္ ဝင္လာမယ့္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြမွာ ျမန္မာလုပ္သားေတြ လစာ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ရႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာလုပ္သား ေတြဘက္ကလည္း ႏိုင္ငံတကာ လုပ္သားေတြရဲ႕ လုပ္ႏိုင္စြမ္းအားေတြလို လုပ္ႏိုင္စြမ္းအားေတြကို ျမႇင့္ေပးဖို႔ လုိပါတယ္။

“စက္မႈဇုန္ ေျမလြတ္ေတြရဲ႕ ၈ဝ% က ထုတ္လုပ္မႈ မရႏိုင္ေသးပါဘူးလို႔ ျပည္တြင္း ဂ်ာနယ္ တေစာင္မွာ ေတြ႔လိုက္ ရပါတယ္။ ဥပေဒအရ ေျမကြက္ ခ်ေပးၿပီးရင္ ၁ ႏွစ္ အတြင္း စက္႐ံု ေဆာက္ရမယ္။ ၉ လ အတြင္း လည္ပတ္ရမယ္ လို႔ သိထားပါတယ္။ စက္မႈဇုန္ ေျမကြက္ေတြ ရထားတာ ၁ဝ ႏွစ္ ေက်ာ္ၿပီ။ တခ်ဳိ႕က ဘာမွမလုပ္ဘဲ ပစ္ထားတယ္။ တခ်ဳိ႕က ဂိုေဒါင္ေတြ လုပ္ထားတယ္ စက္မႈဇုန္မွာ ဂိုေဒါင္ေဆာက္တာက သိပ္သဘာဝမက်တဲ့ ကိစၥပါ။ အေျခအေနေပးလို႔ ရထားတဲ့ ေျမကြက္ေတြကို ဘာမွမလုပ္ရင္ ျပတ္ျပတ္သားသား သိမ္းပစ္သင့္ပါတယ္။ တကယ္ လုပ္မယ့္ ကိုင္မယ့္သူေတြကို ခ်ထားေပးသင့္ပါတယ္” ဟု ေျပာဆိုသြားသည္။

စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနတြင္ အဆင့္ျမင့္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ၿပီး (အၿငိမ္းစား)ယူခဲ့သူ ဦးသူရေက်ာ္…

“တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုလည္း ၾကည့္ပါတယ္”

ႏိုင္ငံျခားသားက ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေတာ့မယ္ဆိုရင္ သူ႔အတြက္ လံုျခံဳမႈ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈကိုလည္း ၾကည့္ပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာ က်န္ေနေသးတဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အခ်ဳိ႕ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥေတြကို လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ေနပါၿပီ။ အရင္ အညိဳ ေရာင္ နယ္ေျမေတြမွာ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ တရားဝင္ သြားလာႏိုင္တာကလည္း ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ ျမန္မာျပည္မွာ လာ ေရာက္လုပ္ကိုင္ခ်င္ေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မႈ တခုပါ။

“ေအာက္ေျခအဆင့္အထိ လိုက္ပါေအာင္ တြန္းအားေပးသင့္”

“အခုခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြ အင္တို္က္အားတိုက္ လုိက္ပါေဆာင္ ရြက္ေနသလို ေအာက္ေျခအဆင့္ေတြကပါ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေအာင္ တြန္းအားေပးသင့္ပါတယ္။ ဌာနေတြမွာ အေပၚက ေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳ ၿပီး တာေတာင္မွာ ေအာက္ေျခအဆင့္ေတြမွာ ၾကန္႔ၾကာမႈေတြ၊ အဆင္မေျပမႈေတြက ဒီေန႔အထိ ဌာနအမ်ားစုမွာ ၾကံဳေတြ႔ေနရဆဲပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေအာက္ေျခအဆင့္ လုပ္ငန္းခြင္ ကၽြမ္းက်င္မႈ သင္တန္းေတြ ေပးၿပီး ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အလံုးအရင္းနဲ႔ ဝင္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒီအခက္အခဲေတြ ကို ေျဖရွင္းႏုိင္ေအာင္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ဖို႔ေတာ့ လုိပါလိမ့္မယ္” ဟု ဝန္ၾကီးဌာန အၿငိမ္းစားအရာရွိ ဦးသူရေက်ာ္ က ေျပာဆိုသည္။

Ref: မဇၥ်ိမ