က်ားထိန္းသိမ္းေရး ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈ ရပ္ဆုိင္းရန္ သမၼတ အုိဘားမားထံ ကခ်င္ေတာင္သူမ်ား ေတာင္းဆုိ

ဖနိဒါ
ႏုိဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္

ကခ်င္ျပည္နယ္ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္ဝွမ္း က်ားထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး နယ္ေျမ ေထာက္ပံ့ေငြကုိ ရပ္ဆုိင္းေပးရန္ႏွင့္ ယင္းစီမံ ကိန္းအား ျပန္လည္ သံုးသပ္ေပးရန္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘာမားအား ကခ်င္ေတာင္သူမ်ားက အိတ္ဖြင့္ေပးစာျဖင့္ ေတာင္း ဆုိလုိက္သည္။

သမၼတ အုိဘားမားထံ ေပးပုိ႔မည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ သစ္ေတာဧရိယာမ်ား၊ သဘာဝေတာ႐ုိင္း တိရိစၧာန္တုိ႔၏ ေနထုိင္ရာ အရပ္မ်ားႏွင့္ က်ားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမ(က်ားေဘးမဲ့က်ဳိးဝုိင္း)ရွိ အေသးစား ႐ုိးရာ စုိက္ခင္းမ်ားကုိ အၾကီးစား စုိက္ပ်ဳိးေရး စီမံကိန္းအတြက္ ရွင္းလင္းဖ်က္ဆီးျခင္းခံေနရေၾကာင္းႏွင့္ ေဒသခံလူထုမ်ားသည္ ကုမၸဏီ၏ အႏုိင္က်င့္ျခင္း ခံေနရသည္ဟု ႏုိဝင္ဘာလ ၁၆ရက္တြင္ ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔ KDNG က ထုတ္ျပန္လုိက္သည္။


“အေမရိကန္က ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေနတာ ဘာမွ အက်ဳိးမရွိဘူး။ ဒီေငြေၾကးေတြက အစုိးရနဲ႔ ကုမၸဏီေတြက ဘယ္မွာ အသံုးျပဳ ေနတယ္ ဆုိတာ မသိရဘူး။ ၿပီးေတာ ့ေဒသေတြကေန လယ္ေျမေတြ သိမ္းယူတဲ့အျပင္ နစ္နာေၾကး လည္း မေပးဘူး။ အဲဒီလုိ မ်ဳိးေတြ လုပ္ေနတဲ့အေပၚမွာ အေမရိကန္အစုိးရက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ရယ္၊ ျပန္သံုးသပ္ဖုိ႔ကုိ ေတာင္းဆုိတာပါ” ဟု KDNG မွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ မဆုိင္းမုိင္က ေျပာသည္။

ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေဒသခံေတာင္သူ လူဦးေရ ၅ဝဝဝ ၏ လက္မွတ္ေရးထုိး၍ ေတာင္းဆုိသည့္ အိတ္ဖြင့္ ေပးစာကုိ လာမည့္ ႏုိဝင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔၌ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အေမရိကန္သံ႐ုံးမွတဆင့္ ေပးပုိ႔မည္ ျဖစ္သည္။

ကမၻာ့သား႐ုိင္းတိရိစာၧန္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔(Wildlife Conservation Society-WCS ႏွင့္ အေမရိကန္ အစုိးရတုိ႔က က်ားထိန္းသိန္းေရးစခန္းအတြင္း ေလ့လာမႈတြင္ ျပဳလုပ္၍ ျပန္လည္ သံုးသပ္ရန္ ေတာင္းဆုိလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

WSC အား အေမရိကန္အစုိးရက တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာ ၄ သန္းခန္႔ေထာက္ပံ့ေပးေနၿပီး လယ္ယာေျမ သိမ္းခံရသည့္
ေဒသခံမ်ား အား ထုိက္တန္သည့္ နစ္နာေၾကးမ်ား မေပးခဲ့ေၾကာင္း မဆုိင္းမုိင္က ဆက္ေျပာသည္။

“ကမၻာ့က်ားထိန္းစခန္းလုိ႔သာ ေျပာတာ၊ အထဲမွာ အစုိးရနဲ႔ အက်ဳိးတူ လုပ္စားေနတဲ့ ယုဇန ကုမၸဏီက အၾကီးစား စုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ေနတယ္။ ဒီလုိ က်ားထိန္းသိန္းေရးစခန္းမွာ ယုဇန ကုမၸဏီက ဖ်က္စီးေနတာကို အစုိးရကလည္း သိသိၾကီးနဲ႔ လႊတ္ထားတယ္”ဟု သူက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။

အေမရိကန္အစုိးရအေနျဖင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးကုိ အမည္ခံၿပီး စီမံကိန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္အေပါင္းအပါမ်ား၏ စီးပြားဖက္မ်ားကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေနမည့္အစား ျပည္သူ လူထုအား စြမ္းရည္ ျမင့္တင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေထာက္ပံ့သင့္သည္ဟု မဆုိင္းမုိင္က အၾကံျပဳထားသည္။

၎ေဒသအတြင္း ယုနဇ ကုမၸဏီက ပီေလာပီနံ၊ ၾကံ စုိက္ပ်ဳိးရန္အတြက္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ ဝါရာဇြပ္၊ ဘန္ေကာက္၊ နမ္ဆုိင္၊ ရွ႐ုဇြပ္ စသည့္ေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံေတာင္သူမ်ား၏ ဥယ်ာဥ္၊ ျခံေျမႏွင့္ လယ္ေျမ ဧက ၁ဝဝဝ ေက်ာ္အား သိမ္းယူခဲ့ၿပီး ထုိက္တန္သည့္ နစ္နာေၾကး မေပးသျဖင့္ ေဒသခံမ်ား ယုဇနကုမၸဏီအား တရားစြဲဆုိခဲ့သည္။

ေတာင္သူ ၅၅ ဦးက သံုးႏွစ္စာ နစ္နာေၾကးရရန္ တရားစြဲဆုိမႈကုိ ျပည္နယ္တရား႐ုံးက ယုဇန ကုမၸဏီဘက္မွ လယ္၊ ယာ၊ ဥယ်ာဥ္ျခံေျမ ေလ်ာ္ေၾကးအျဖစ္ အျမင့္ဆံုး က်ပ္ ၁ သိန္းမွ အႏွိမ့္ဆံုး က်ပ္ ၃ ေသာင္းေပးေဆာင္ရန္ အမိန္႔ခ် ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေတာင္သူမ်ားက မေက်နပ္သျဖင့္ ယေန႔ထိ ေနျပည္ေတာ္ တရား႐ုံးခ်ဳပ္သို႔ အယူခံတင္ထားဆဲ ျဖစ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ၃ဝ ရက္ေန႔က ေတာင္သူေဒသခံမ်ားက သိမ္းယူထားေသာ ေျမမ်ားထဲမွ လယ္ဧက တစ္ေထာင္ေက်ာ္ကုိ မူလပုိင္ရွင္ ေတာင္သူမ်ားထံ ျပန္လည္ ေပးအပ္သြားမည္ဟု ယုဇန ကုမၸဏီပုိင္ရွင္ ဦးေဌးျမင့္က ကတိျပဳခဲ့သည္။

အက်ယ္အဝန္း ၈၄၅၂ စတုရန္မုိင္ရွိ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္ဝွမ္း က်ားေဘးမဲ့ေတာကုိ ယခင္စစ္အစုိးရက WCS ၏ ေထာက္ပံ့ မႈျဖင့္ ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာအၾကီးဆံုး က်ားထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရး နယ္ေျမ ဧက ၂ သိန္းေက်ာ္ကုိ စစ္အစုိးရ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ နီးစပ္သူ ဦးေဌးျမင့္ပုိင္ ယုဇန ကုမၸဏီက ေဒသခံ ေတာင္သူမ်ား၏ လယ္ယာေျမ မ်ားအား အတင္းအဓမၼ သိမ္းယူၿပီးသတ္မွတ္ခဲ့သည္။

၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ WCS ၏ အစီရင္ခံစာအရ ဥပေဒမဲ့ အမဲလုိက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဟူးေကာင္း ခ်ဳိင့္ဝွမ္းေဒသ တြင္ က်ား ေကာင္ေရမွာ ၅ဝ ခန္႔အထိ ေလ်ာ့က်သြားခဲ့သည္ဟု ဆုိထားသည္။ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္ဝွမ္းသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ အေနာက္ဘက္ ခ်င္းတြင္းျမစ္ႏွင့္ ျဗဟၼပုတၱရျမစ္တုိ႔၏ ေရေဝကုန္းတန္း ျဖစ္သည္။

Ref: မဇၥ်ိမ